İNFANTİL KOLİK

     Normal ağlama, doğumdan itibaren başlayan 68. haftalara doğru günde maksimum 2,5-3 saate kadar ulaşan ağlamadır. Kolik ağlama ise normal ağlamadan farklıdır; bebek sakinleştirilemeden saatlerce ağlayabilir. Bu ağlama süreci genellikle doğumdan sonra ikinci-üçüncü haftalarda başlar, altıncı-sekizinci haftalarda artar ve üçüncü-dördüncü aylarda kendiliğinden düzelir. Kolik ağlama her gün yineler, bazen bir gece ara verdiği görülür. Nöbetler sırasında bebeğin yüzünde bir ağrı ifadesi oluşur, yumruklarının sıkar, ayaklarını karnına çeker. Karakteristik nöbet ani başlar, yüksek sesle ve sürekli ağlama gözlenir. Bunlara ek olarak, meme arayan bir bebek emmeye başladıktan kısa bir süre sonra ağlayarak emmeyi bırakabilir ya da tam uykuya dalmışken birkaç dakika sonra uyanarak ağlamaya devam da edebilir. Bu nöbetler bebeğin dışkı veya gaz çıkarması ile sonlanabileceği gibi tamamen yorulması ile de bitebilir. Bu bebeklerde bağırsak kasılmalarını artıran serotonin düzeyleri yüksek olduğu bilinmektedir. Düz kaslarda gevşeme sağlayan melatonin hormonu bulunmuştur.

     İnfantil kolik etiyolojisinde pek çok etken vardır; bebek daha dünyaya gelmeden anne-babayı duyarlar ve duygularımızı hissederler. Bundan dolayı gebelikte stres ve fiziksel yakınmalar, aile içi sorunlar ve doğumda olumsuz tecrübeler de kolik gelişimiyle ilişkili bulunmuştur. Kolik bebek ve çevre arasında yetersiz bağdan kaynaklanan davranış sorunları tanının en erken örneği olarak tanımlanmıştır. Ailede evlilik ile ilgili çatışmalar, annenin bebeğe vakit ayıramaması, bebekle ilgilenememe durumu, stres, eş ve sosyal desteğin yetersiz olması diğer risk faktörleridir. Düşük doğum ağırlığı kolik riskini artırdığını gösteren çalışmalar da bulunmaktadır. Anne sütü başlıca koruyucu faktördür. Her öğünde iki memeyi birden emzirmeye çalışmak bebeğin laktozdan zengin önsütü aşırı almasına neden olduğu için gaz sancılarına yol açabilir. Bu nedenle bebek bir memeyi tamamen bırakana dek o memeden emzirilmelidir. Biberonla besleme, yatay pozisyonda besleme ve beslenme sonrası gaz çıkarmama bir başka infantil kolik nedeni olarak bildirilmiştir. Nedeni tam olarak bilinmemekle beraber, koliği artırıcı çevresel bir faktör olarak da, sigara dumanı gösterilmiştir. Evde sigara içen birey sayısı ne kadar fazla ise, bebekte kolik görülme olasılığı ve şiddeti o kadar fazladır. Kolik için en fazla kabul gören açıklamalardan biri de erken yenidoğan döneminde, bebekte dışarıdan gelen uyarıları engelleyici bir mekanizmanın var olması, birinci ay içinde bu engelleyici mekanizmanın ortadan kalkması ve bebeğin dış uyaranlara karşı daha uyanık, daha duyarlı hale gelmesi şeklindedir. Çok sayıda uyaranla karşılaşan bebek, akşam saatlerinde iyice gergin ve uyarılmış olur. Sonuçta, nedensiz ağlamalar görülür. Beşinci ayın sonunda, bebek, bu uyaranlarla baş edebilmeye başlar ve kolik sona erer.

     Bebeğin sağlıklı büyüdüğü konusundan aile, uzmanlardan bilgi almalı. Bakım veren kişi bebek ağlama konsunda eğitim aldığı takdirde bebeğin ağlama durumunda daha akıllıca hareketlerde bulunucaktır. Aşırı ağlamayı azaltmaya yönelik girişimlerde bulunulmalı, bazı davranış değişiklikleri ile nöbetlerin sıklığı değil ama süresi azaltılabilir. Ebeveynler ağlayan bebeği ne zaman kucaklarına almaları gerektiğini bilmelidir. Her bebek için ayrı bir yaklaşım gerekmektedir. Örneğin, kendi kendini sakinleştirme yeteneği olmayan bebekler ağlamaya başlamadan önce hafif ağlamaları başlarken ele alınmalıdırlar. Bu bebekler aşırı gürültü ve parlak ışıktan korunmalıdır. Anne kucağına almadan önce sakin bir sesle yanıt vermeli, bebeği yatıştırmaya çalışmalıdır. Babaların psikolojik ve pratik destekleri çok değerli olduğunu bilmeli ve bu konuda eşlerine yardım etmeleri ve çocuklarıyla ilgilenmeleri gerekmektedir. Annenin beslenmesinde kahve, çay, kola gibi kafein içeren içeceklerin azaltılması ve sigaranın kesilmesi önerilmektedir. Diyet değişiklikleri ve diğer önlemler genellikle yeterlidir. Ancak yetersiz kaldığında farmakolojik  tedaviler denenebilir.

     Bebeğin kucakta, pusette, yatağında, hamakta, bebek altı haftalıktan büyükse otomatik bebek salıncağında ritmik şekilde sallanması ve bazı bebeklerin sıkıca, kundaklar gibi sarmak işe yarayabilir. Sırtına hafifçe, aralıklı olarak minik vuruşlar uygulamak, karına sıcak havlu uygulaması yapmak, bebeğe ılık banyoya yaptırmak faydalı olabilir. Okşanmaktan ve dokunulmaktan hoşlanan bebekler için masaj, sakinleştirici etki gösterebilir.

     Sonuç olarak infantil kolik; halen etiopatogenezi iyi bilinmeyen, aileleri endişeye sevkeden ve bebeklerini ilk aylarda en sık doktora götürme nedeni olup 4-5 ay civarında kendiliğinden geçen, çeşitli önlemlerle bebeğin kısmen rahatlatılabildiği geçici bir durumdur.

KAYNAKÇA :

Nalan Karabayır, Fatma Oğuz. Infantile Colic. J Child. 2009; 9(1): 16-21  https://www.journalagent.com/cocuk/pdfs/CD_9_1_16_21.pdf

YAKUT, H , TUNÇ, B . (2007). İnfantil Kolik. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1 (1), 57-63. Retrieved from http://dergipark.org.tr/tchd/issue/44448/550764